Quy định nhận hối lộ bao nhiêu thì bị truy tố hình sự?

Hối lộ là một trong những tội phạm nghiêm trọng trong pháp luật hình sự của Việt Nam. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tội nhận hối lộ, quy định pháp luật về việc nhận hối lộ bao nhiêu thì bị truy tố và các mức hình phạt áp dụng đối với hành vi này.

1. Nhận hối lộ là gì?

Tội nhận hối lộ được quy định tại Điều 354 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung 2017. Theo đó, hành vi nhận hối lộ được hiểu là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để nhận tiền, tài sản hoặc các lợi ích vật chất khác từ người khác nhằm thực hiện một hành vi hoặc không thực hiện một hành vi theo yêu cầu của người đưa hối lộ. Đây là một hành vi vi phạm nghiêm trọng đối với các cán bộ, công chức hoặc những người có chức vụ, quyền hạn trong xã hội.

Tội nhận hối lộ có thể xảy ra trong nhiều tình huống khác nhau, chẳng hạn như trong các cuộc giao dịch hành chính, mua bán dịch vụ công hoặc trong các giao dịch liên quan đến ngân sách Nhà nước. Những hành vi này không chỉ gây thiệt hại cho Nhà nước mà còn làm ảnh hưởng xấu đến sự công bằng và liêm chính trong xã hội.

2. Nhận hối lộ bao nhiêu thì bị truy tố?

Một câu hỏi thường xuyên được đặt ra là nhận hối lộ bao nhiêu thì bị truy tố. Theo quy định tại Điều 354 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), người có hành vi nhận hối lộ sẽ bị truy tố khi nhận lợi ích vật chất hoặc phi vật chất có giá trị từ 2 triệu đồng trở lên. Đây là mức giá trị tối thiểu để bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội nhận hối lộ.

Tuy nhiên, nếu người nhận hối lộ dưới mức này nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc có tiền án về các tội danh liên quan đến tham nhũng thì vẫn có thể bị truy tố và xử lý theo quy định pháp luật. Việc này nhằm ngăn ngừa các hành vi tái phạm của những người đã từng bị xử lý nhưng vẫn tiếp tục vi phạm.

3. Các khung hình phạt tội nhận hối lộ

Bộ luật Hình sự 2015 quy định các mức phạt tù đối với tội nhận hối lộ dựa trên giá trị của vật chất mà người phạm tội nhận được, tính chất của hành vi và mức độ thiệt hại mà hành vi gây ra. Cụ thể, các mức phạt bao gồm:

Nhận hối lộ bao nhiêu thì bị truy tố khung hình phạt 1 (Phạt tù từ 02 – 07 năm):

• Phạt tù từ 2 đến 7 năm nếu nhận hối lộ có giá trị từ 2 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc có tiền án liên quan đến các tội tham nhũng. Trong trường hợp này, người nhận hối lộ có thể bị phạt tù theo khung hình phạt nhẹ hơn nếu phạm tội lần đầu và chưa có những hành vi tái phạm nghiêm trọng.

Nhận hối lộ bao nhiêu thì bị truy tố phạt tù từ 07 – 15 năm

• Phạt tù từ 7 đến 15 năm nếu phạm tội trong các trường hợp sau:
  • Có tổ chức tham gia vào hành vi nhận hối lộ.
  • Lạm dụng chức vụ, quyền hạn.
  • Nhận hối lộ có giá trị từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng.
  • Gây thiệt hại về tài sản từ 1 tỷ đồng đến dưới 3 tỷ đồng.
  • Phạm tội từ 2 lần trở lên.
  • Biết rõ của hối lộ là tài sản của Nhà nước.
  • Đòi hối lộ, sách nhiễu hoặc dùng thủ đoạn xảo quyệt để nhận hối lộ.

Khung hình phạt 3 (Phạt tù từ 15 – 20 năm):

• Phạt tù từ 15 đến 20 năm nếu:
  • Nhận hối lộ có giá trị từ 500 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng.
  • Gây thiệt hại tài sản từ 3 tỷ đồng đến dưới 5 tỷ đồng.

Nhận hối lộ bao nhiêu thì tử hình? Khung hình phạt 4 (Phạt tù từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình):

• Phạt tù từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình nếu:
  • Nhận hối lộ có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên.
  • Gây thiệt hại tài sản từ 5 tỷ đồng trở lên.

Hình phạt bổ sung và các hình thức xử lý khác

Ngoài các mức phạt tù, người phạm tội nhận hối lộ còn có thể bị áp dụng các hình phạt bổ sung, bao gồm:

• Cấm đảm nhiệm chức vụ từ 1 đến 5 năm.
• Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng.
• Tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản thu được từ hành vi phạm tội.

Ngoài ra, nếu người nhận hối lộ là cán bộ, công chức hoặc người có chức vụ, quyền hạn trong các doanh nghiệp Nhà nước thì có thể bị mất chức vụ, quyền hạn và bị xử lý theo các quy định của pháp luật liên quan.

4. Các biện pháp phòng ngừa tội nhận hối lộ

Việc phòng ngừa tội nhận hối lộ không chỉ phụ thuộc vào các biện pháp xử lý hình sự mà còn đòi hỏi sự nỗ lực của các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong việc xây dựng một môi trường làm việc trong sạch, minh bạch. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

Xem thêm: Hiểu rõ quyền hạn tham mưu là gì để vận hành tổ chức

Xem thêm: Tìm hiểu về trục lợi bảo hiểm và các hình thức gian lận

• Tăng cường giám sát, kiểm tra các hành vi của cán bộ, công chức trong quá trình thực thi công vụ.
• Khuyến khích báo cáo hành vi tham nhũng qua các kênh thông tin chính thức và bảo vệ người tố cáo.
• Nâng cao giáo dục và nhận thức về pháp luật, về tác hại của tham nhũng và hối lộ trong cộng đồng.

Tội nhận hối lộ là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng và có thể gây thiệt hại lớn về mặt tài chính cũng như uy tín của các cơ quan Nhà nước. Hy vọng rằng với các thông tin mà chúng tôi chia sẻ trên đây nên bạn đã biết mức độ nghiêm trọng khi nhận hối lộ rồi nhé.