Hiện tượng bất đồng nhóm máu mẹ con do đâu và hướng xử lý
Hiện tượng bất đồng nhóm máu mẹ con là một trong những yếu tố nguy cơ tiềm ẩn gây ra bệnh tán huyết ở trẻ sơ sinh (bệnh Rhesus), thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng thai nhi nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách. Vậy bất đồng nhóm máu mẹ con là gì? Khi nào nguy hiểm? Và làm sao để phòng tránh? Cùng chuyên mục đời sống tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Bất đồng nhóm máu mẹ con là gì?
Bất đồng nhóm máu mẹ con xảy ra khi người mẹ có nhóm máu Rh âm (không mang kháng nguyên Rh D) mang thai đứa con có nhóm máu Rh dương (có kháng nguyên Rh D). Sự khác biệt này khiến hệ miễn dịch của người mẹ nhận diện tế bào máu của thai nhi là “lạ” và sản sinh ra kháng thể anti D để tiêu diệt chúng.
Hiện tượng này đặc biệt cần được lưu ý ở những người mang các nhóm máu hiếm như O Rh âm, A Rh âm, B Rh âm hoặc AB Rh âm, vốn chỉ chiếm khoảng 0,4% – 1% dân số tại Việt Nam. Việc phát hiện sớm bất đồng nhóm máu ở các trường hợp này càng quan trọng để bảo vệ thai nhi và hạn chế biến chứng nguy hiểm.
Khi nào hiện tượng này trở nên nguy hiểm?
Trong lần mang thai đầu tiên, tình trạng bất đồng nhóm máu mẹ con hiếm khi gây ảnh hưởng nghiêm trọng vì lượng máu thai nhi vào máu mẹ rất ít. Tuy nhiên, ở những lần mang thai sau, các kháng thể anti D đã hình thành từ trước có thể tấn công trực tiếp hồng cầu của thai nhi nếu bé vẫn mang nhóm máu Rh dương. Hậu quả là:
- Thai nhi bị thiếu máu nghiêm trọng.
- Nguy cơ sảy thai, chết lưu.
- Trẻ sinh ra có thể bị vàng da nặng, tổn thương não (vàng da nhân) hoặc phải truyền thay máu ngay sau sinh.
Phụ nữ mang Rh âm cần được xét nghiệm máu sớm trong thai kỳ để kiểm tra kháng thể Rh. Ngoài ra, bác sĩ sẽ siêu âm theo dõi chỉ số phát triển của thai nhi, nồng độ bilirubin, và dấu hiệu thiếu máu nếu có nghi ngờ nguy cơ tán huyết. Trong quá trình này, việc giữ gìn sức khỏe, đặc biệt là phòng tránh cảm lạnh, rất quan trọng. Nhiều bà mẹ thường áp dụng các bài thuốc dân gian chữa cảm lạnh như dùng nước gừng tươi pha mật ong, sắc lá tía tô hay uống nước tỏi để tăng cường sức đề kháng và giảm nhanh các triệu chứng cảm lạnh một cách an toàn, không ảnh hưởng đến thai kỳ.
Cách phòng ngừa bất đồng nhóm máu mẹ con
- Tiêm phòng anti D: Nếu người mẹ Rh âm mang thai em bé Rh dương, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm globulin miễn dịch anti D trong vòng 72 giờ sau sinh (hoặc sau các thủ thuật liên quan đến máu thai như sinh non, sảy thai, chọc ối…).
- Xét nghiệm định kỳ: Ở tuần thứ 28 và 34 của thai kỳ, mẹ sẽ được kiểm tra kháng thể để đảm bảo an toàn cho thai nhi.
- Khám tiền sản sớm: Kiểm tra nhóm máu ngay từ đầu thai kỳ giúp bác sĩ lên kế hoạch chăm sóc thai phù hợp.
Bất đồng nhóm máu mẹ con là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tán huyết ở trẻ sơ sinh nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học hiện đại, mẹ Rh âm hoàn toàn có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh nếu được tư vấn sớm, xét nghiệm đầy đủ và tiêm phòng đúng thời điểm.
Nếu bạn muốn giải trí thư giãn sau những giờ phút tìm hiểu kiến thức sức khỏe, có thể tham khảo thêm các phim hành động Trung Quốc hấp dẫn và kịch tính để giải tỏa căng thẳng và tăng thêm hứng khởi cho ngày mới.
Xem thêm: Mẹo chữa hội chứng ruột kích thích không cần thuốc tại nhà
Xem thêm: Tìm hiểu nhóm máu A có hiếm không và sự thật nên biết?